Hệ miễn dịch của trẻ liên quan mật thiết tới hệ tiêu hóa. 80% khả năng miễn dịch của trẻ sẽ nằm ở đường ruột. Nếu hệ tiêu hóa có vấn đề thì miễn dịch của trẻ cũng bị ảnh hưởng. Do vậy, trẻ biếng ăn khiến hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng, hoạt động kém hiệu quả. Và cuối cùng là kéo theo hệ miễn dịch suy yếu.
Nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn
Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn như:
- Biếng ăn sinh lý: do trẻ mọc răng, đau, sốt, hoặc thời điểm tập đi, tập nói,..
- Biếng ăn do tâm lý: Nhiều trẻ sợ ăn do bị ép ăn, bị dọa nạt đánh đòn,..
- Biếng ăn do bệnh lý: Những trẻ mắc các bệnh như viêm họng, viêm amidan, viêm phế quản, viêm phổi, nhiễm trùng đường ruột, thiếu vi chất dinh dưỡng,... thì rất dễ chán ăn.
- Biếng ăn do thói quen sinh hoạt: Cho trẻ ăn không đúng giờ, vừa ăn vừa chơi, không tập trung vào bữa, số lượng bữa ăn chưa hợp lý hoặc chế biến món chưa hấp dẫn.
Trẻ biếng ăn do nhiều nguyên nhân
Dấu hiệu trẻ biếng ăn
Trẻ biếng ăn thường có nhiều hơn 2 dấu hiệu phổ biến dưới đây:
- Lượng thức ăn mà trẻ ăn vào trong một ngày ít hơn 50% so với khẩu phần tiêu chuẩn theo độ tuổi.
- Trẻ không ăn một số thực phẩm quen thuộc như trứng, sữa, thịt, cá,.. hoặc không chịu ăn tất cả các loại thức ăn.
- Trẻ ngậm thức ăn không chịu nhai nuốt
- Bữa ăn của trẻ kéo dài quá 30 phút.
- Trẻ có biểu hiện sợ ăn hoặc tìm cách quấy rối khi đến bữa ăn.
- Trẻ hay buồn nôn, nhợn ói khi nhìn thấy thức ăn.
- Trẻ bị táo bón, lượng phân mỗi ngày ít hơn bình thường.
- Trẻ sụt cân hoặc chậm tăng cân (theo tiêu chuẩn cân nặng ở từng độ tuổi) hoặc không tăng cân trong 3 tháng liên tục.
- Biếng ăn ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của trẻ
Trẻ biếng ăn kéo dài sẽ gặp rất nhiều các vấn đề về sức khỏe như: rối loạn tiêu hóa, hội chứng kém hấp thu, mất cân bằng hormone, thiếu máu, giảm phát triển xương… Những triệu chứng này dần ảnh hưởng tới hệ miễn dịch của trẻ.
Vì sao trẻ biếng ăn làm suy yếu hệ miễn dịch?
Dinh dưỡng vô cùng quan quan trọng đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Trẻ ở giai đoạn phát triển về thể chất và trí não thì nhu cầu dinh dưỡng còn lớn hơn nữa. Các vi chất như kẽm, selen, canxi, sắt, vitamin A, C, D,... lại có vai trò to lớn hỗ trợ chức năng hệ miễn dịch. Nếu trẻ biếng ăn kéo dài thì tình trạng thiếu hụt vi chất dinh dưỡng chắc chắn xảy ra. Khi đó, sức đề kháng của trẻ không có dẫn đến suy giảm chức năng miễn dịch.
Tình trạng bệnh lý thường gặp ở trẻ biếng ăn
Trẻ biếng ăn không thể phát triển đúng chuẩn về cân nặng, chiều cao và trí tuệ. Thể trạng gầy gò, xanh xao, suy dinh dưỡng và thấp còi hơn so với trẻ cùng trang lứa. Một số bệnh lý thường gặp ở trẻ như: Thiếu máu do thiếu sắt; còi xương do thiếu canxi và vitamin D, tê phù do thiếu vitamin B1, trẻ thấp bé chậm phát triển do thiếu kẽm, khô mắt, khô giác mạc do thiếu vitamin A có thể dẫn đến mù lòa…
Vì biếng ăn nên thiếu hụt dinh dưỡng dẫn đến sức đề kháng kém, suy giảm chức năng hệ miễn dịch làm cho trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng về đường hô hấp và tiêu hóa như viêm họng, viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy,...
Theo nghiên cứu, trẻ bị suy giảm hệ miễn dịch có nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp cao hơn 45% và thời gian mắc bệnh lâu hơn 29% so với những trẻ có hệ miễn dịch khỏe mạnh.
Ngoài ra, còn gặp nguy cơ chậm phát triển trí não do thiếu các chất dinh dưỡng cần thiết cho hoạt động não bộ do biếng ăn.
Tăng cường hệ miễn dịch của trẻ biếng ăn
Tiền đề để trẻ phát triển khỏe mạnh là ăn ngon miệng và đủ chất dinh dưỡng. Do vậy, để tránh tình trạng trẻ biếng ăn thì mẹ cần chú trọng tới mỗi bữa ăn của trẻ. Ngay từ lúc chào đời cho đến khi 6 tháng tuổi, hãy để trẻ bú mẹ hoàn toàn. Sau 6 tháng tuổi là thời điểm mẹ kết hợp bữa ăn cùng với thực phẩm hàng ngày và thực phẩm bổ sung.
Cân đối bữa ăn cho trẻ
- Để trẻ ăn cân đối thành phần dinh dưỡng từ nhiều thực phẩm
- Số bữa và khẩu phần ăn phù hợp ở từng độ tuổi. Tránh cho con ăn quá nhiều và no khiến trẻ khó chịu dẫn đến sợ ăn.
- Đa dạng các thực phẩm tránh tình trạng thiếu thừa vitamin và khoáng chất.
- Món ăn nhiều màu sắc bắt mắt, hấp dẫn kích thích trẻ ngon miệng
- Thay đổi cách chế biến thường xuyên để con đỡ chán.
- Thay đổi món hàng ngày, để trẻ ăn nhiều món khác nhau
- Cho ăn đúng giờ, đúng bữa, không bắt ép, không dọa nạt, quát mắng hay đánh trẻ.
- Đối với bữa ăn chính, thời gian ăn uống không nên kéo dài hơn 30 phút và bữa phụ không quá 20 phút.
- Tập cho trẻ tập trung vào bữa ăn, không để trẻ vừa ăn vừa chơi hoặc xem tivi
- Tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu kẽm và selen trong bữa ăn hàng ngày cho trẻ. Các loại thực phẩm giàu kẽm bao gồm: thịt gà, hải sản, lòng đỏ trứng gà, các loại hạt, hoa quả và rau củ như củ cải, rau bina, cải thìa, cải xoăn và cải xanh ....
- Cho trẻ ngủ đúng giờ và đủ giấc
- Thường xuyên dẫn trẻ đi vận động, tập thể dục để tăng sức đề kháng.
Có thể thấy, tế bào miễn dịch nằm trên đường tiêu hóa chiếm tới 80% trong tổng số tế bào miễn dịch của cơ thể. Các hạch mạc treo ở đường tiêu hóa là nơi sản xuất các tế bào miễn dịch, tạo ra kháng thể giúp tăng cường sức đề kháng cho trẻ. Vì thế, mẹ có thể bổ sung thêm men vi sinh bổ sung lợi khuẩn chứa thành phần là probiotic (hệ vi khuẩn có lợi) kết hợp với prebiotic (chất xơ hòa tan) giúp cho hệ tiêu hóa trẻ khỏe mạnh, tăng cường hấp thu chất dinh dưỡng và tăng cường hệ miễn dịch.
Trường hợp trẻ biếng ăn kéo dài, những sản phẩm chứa chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B hỗ trợ tốt về nhu cầu dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời áp dụng bổ sung thêm chất qua đường ăn uống để trẻ dễ hấp thụ. Việc cải thiện triệu chứng của trẻ sẽ diễn ra trong 1 khoảng thời gian dài. Vì vậy mẹ cần kiên nhẫn để đồng hành cùng con.
Bài viết phân tích nội dung chi tiết về vấn đề trẻ biếng ăn ảnh hưởng tiêu cực như thế nào tới hệ miễn dịch. Một khi hiểu rõ nguyên nhân trẻ biếng ăn gây suy giảm hệ miễn dịch, mẹ sẽ cân nhắc được chế độ ăn hợp lý nhằm đảm bảo sự phát triển trong từng độ tuổi của trẻ.
